قدس آنلاین؛ در حالی که حامیان FATF بر فنی، غیرسیاسی و ضد آمریکایی بودن کنوانسیون‌های مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی (FATF) تاکید می‌کنند، اما گزارش اخیر اندیشکده سلطنتی مطالعات امنیتی و دفاعی انگلیس (RUSI) بر سیاسی و ابزار نفوذ آمریکا بودن این نهاد بین‌الدولی اذعان می‌کند.

یکی از استدلال‌های حامیان FATF همواره این بوده است که FATF یک نهاد کاملاً کارشناسی و فنی است و بحث پیرامون آن نیز باید کاملاً فنی و کارشناسی و بدون توجه به ملاحظات سیاسی باشد. به عنوان نمونه لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهوری روز ۲۸ فروردین ۹۸ هشدار داد که: «همه اعم از رسانه‌ها، دولت، مجلس و مجمع کمک کنند تا فضا را درباره FATF کارشناسی نگه‌دارند نه سیاسی» و «موضوع FATF نباید تحت تأثیر خبرهای یومیه قرار بگیرد».

همچنین یکی دیگر از استدلال‌های حامیان FATF این بوده است که تصویب کنوانسیون‌های مرتبط با FATF به معنای مقابله با آمریکاست و آمریکا از تصویب آن‌ها آزرده خاطر خواهد شد! برای نمونه محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌گوید: اگر لوایح اف‌ای‌تی‌اف تصویب نشوند کمک بزرگی به ترامپ کردیم. حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز گفته است: « اکنون نیز نپیوستن به FATF کمین دشمن برای کشور است» . مصطفی کواکبیان، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز افزوده است: ذات تقابلی آمریکا با انقلاب اسلامی از بین نمی‌رود اما در صورت تصویب FATF برگ برنده در دست ما خواهد بود. همچنین علیرضا رحیمی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: «تلاش برای منتفی کردن کنوانسیون‌های مطرح در مجمع تشخیص موضع دشمنان را برای اعمال فشار بیشتر بر ایران تقویت می‌کند».

تجربه تعامل ایران با FATF نشان‌دهنده سیاسی و ابزاری بودن این نهاد است!

تجربه تعامل ایران با FATF این گزاره را تأیید می‌کند که FATF یک نهاد سیاسی است و نه فنی و کارشناسی و آمریکا بدنبال آن است که با استفاده ابزاری از استانداردهای FATF اثربخشی تحریم‌ها علیه ایران را بالا ببرد، چرا که FATF در بیانیه مهرماه تهدید کرده است که در صورت نپیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) و کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) تا فوریه ۲۰۲۰ ایران به لیست اقدامات مقابله‌ای بازمی‌گردد.

این تصمیم نشان می‌دهد که FATF بیش از آنکه یک نهاد فنی باشد، یک نهاد سیاسی است و هسته اصلی برنامه اقدام ایران همین دو کنوانسیون است، در واقع از ۴۱ اقدامی که به ایران توصیه شده بود، تنها دو اقدام نقش کانونی دارد؛ این در حالی است که این دو اقدام در بحث مربوط به پولشویی، مسائل اساسی نیستند زیرا توجه این دو کنوانسیون بر همکاری بین‌المللی است. اگر FATF صرفاً یک نهاد فنی برای مبارزه با پولشویی بود، اقدامات جدی و مهمی را که ایران در این حوزه و زیرساخت‌های اطلاعاتی و ایجاد شفافیت انجام داده باید مورد توجه قرار می‌داد اما روشن شده است که FATF به‌دنبال چیزی فراتر از این مباحث است و آن هم «ضربه‌پذیر کردن ایران مقابل تحریم‌ها است»؛ سؤالی که بارها مقامات آمریکایی از خود پرسیده‌اند این است که چرا با وجود اعمال تحریم‌های فلج‌کننده، ایران همچنان می‌تواند کارهای خود را انجام دهد؛ FATF به‌دنبال پاسخ دادن به این سوال است و بیانیه اخیر اندیشکده سلطنتی مطالعات امنیتی و دفاعی انگلستان (RUSI) سندی برای این ادعاست. خوشبختانه با هوشیاری اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و رد قطعی کنوانسیون‌های پالرمو و CFT امید آمریکا از ضربه پذیر کردن ایران در برابر تحریم‌ها قطع شد.

سندی دیگر بر سیاسی بودن FATF

کانون‌های تفکر و اندیشکده های غربی هم درباره سیاسی بودن FATF گزارش‌هایی نوشته‌اند، به عنوان نمونه اندیشکده سلطنتی انگلیس ( RUSI) به عنوان قدیمی‌ترین اندیشکده این کشور که از سال ۱۸۳۱ در زمینه مطالعات دفاعی و امنیتی فعالیت می‌کند، در گزارشی، به سیاسی و ابزار نفوذ بودن FATF اذعان می‌کند: « FATF به منظور وضع استانداردهایی برای مقابله با جرایم مالی ای که یکپارچگی نظام مالی بین‌الملل را تهدید می‌کند، ایجاد شد، اما این مساله در مقام نظریه و تئوری بوده است! چرا که تصمیمات در FATF به شدت بر اساس انگیزه‌های سیاسی گرفته می‌شود و برخی کشورها از آن برای افزایش نفوذ مالی خود سوءاستفاده می‌کنند!»

در واقع این بخش از این گزارش اذعان می‌کند که FATF با پوسته فنی به ابزاری سیاسی برای برخی از کشورها تبدیل شده است تا با سوءاستفاده از آن کشورهای دیگر را تحت فشار قرار دهند.

مساله FATF؛ فرصتی برای نفوذ اروپا در ایران

در ادامه گزارش اندیشکده سلطنتی انگلیس ( RUSI) با اشاره به سابقه تعامل FATF با ایران آمده است: « مشارکت در امور FATF فرصت مناسبی برای گفتگو بین اروپا با بازیگران کلیدی ایران را فراهم می‌کند!»

در واقع کارشناس اندیشکده سلطنتی انگلیس مساله FATF را فرصت بسیار مناسبی برای اروپا می‌داند تا با نفوذ در محاسبات و تصمیم‌گیری مسئولان ایران، همچنان با وعده‌های پوچ خود اقتصاد ایران را معطل نگه دارد و نسبت به تصمیمات خارجی شرطی کند! چنانچه بارها این معطل نگهداشتن ایران از سوی اروپا در سال‌های اخیر تجربه شده است که یکی از مصادیق بارز آن وعده‌های توخالی و پوچ اروپایی‌ها پس از خروج آمریکا از برجام بوده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در هشداری به دولت‌مردان دراین باره گفتند: «مردم را درباره‌ی بسته‌ی اروپایی شرطی نکنید، اقتصاد کشور را به بسته‌ی اروپایی موکول نکنید».

FATF تحت نفوذ گسترده آمریکاست

همانطور که اشاره شد، برخی از حامیان FATF در کشور تصویب کنوانسیون‌های مرتبط با FATF را مقابله با آمریکا می‌دانستند، اما گزارش اندیشکده RUSI خلاف این ادعا را ثابت می‌کند؛ در این گزارش آمده است: «پنهانی نیست که ایالات متحده آمریکا در میان اعضای FATF (که عمدتاً از کشورهای OECD است که شامل ایران نمی‌شود) تأثیر شگرفی دارد، اگرچه هنوز هم دیده می‌شود که چگونه این تأثیرگذاری در نشست‌های آینده استفاده خواهد شد!»

این عبارت اذعانی است بر نفوذ گسترده آمریکا در FATF و تنظیم استانداردهای آن، چنانچه این استانداردها به گونه‌ای تنظیم شده اند که به دقیق‌تر شدن و نقطه زنی تحریم‌های آمریکا کمک می‌کنند و اتاق جنگ اقتصادی این کشور (در وزارت خزانه داری) از FATF به عنوان یک بازوی قدرتمند در راستای افزایش اثرگذاری تحریم‌ها استفاده می‌کند.